Według danych Głównego Urzędu Statystycznego, pochodzących z raportu „Sytuacja społeczno-gospodarcza w 2020 roku”, w zeszłym roku rozwiodło się prawie 51 tysięcy małżeństw. Oznacza to, że coraz więcej osób może mieć problem z podziałem wspólnego majątku. W praktyce największą trudnością jest sprzedaż mieszkania z kredytem w trakcie rozwodu. Wyjaśniamy, czy jest ona możliwa.
Zaciągając tak poważne zobowiązanie jak kredyt hipoteczny należy liczyć się z długim okresem jego spłaty oraz wysoką kwotą. Jakie rozwiązania mają małżonkowie, gdy dojdzie do rozstania?
Czym jest wspólnota małżeńska?
Powstaje ona, gdy dwie osoby zawierają zalegalizowany związek. Wówczas wszystko, co nabyły w tym czasie staje się wspólną własnością. Z kolei przedmioty zakupione przed zawarciem małżeństwa, ofiarowane albo odziedziczone przez jedną ze stron, nie wejdą do wspólnego majątku.
Sytuacja wygląda inaczej, gdy przed ślubem lub w trakcie trwania małżeństwa, podpisano dokument dotyczący rozdzielności majątkowej, zwany intercyzą. Znajdują się w nim informacje związane z zarządzaniem mieniem oraz o tym, jakie przedmioty wniosła do związku każda ze stron.
Sprzedaż mieszkania w trakcie rozwodu
Dopóki małżeństwo trwa, nie można pozbyć się udziału w mieszkaniu, zwłaszcza jeśli wchodzi ono w skład wspólnego majątku. Taka opcja pojawia się dopiero po rozwodzie.
Niekiedy byli małżonkowie są zgodni co do podziału majątku – wówczas mogą wspólnie sprzedać mieszkanie podczas rozwodu. Jeśli jednak tylko jedna osoba chce pozbyć się swojego udziału w nieruchomości, to do chwili uzyskania wyroku nie może tego zrobić. W tym czasie obowiązuje jeszcze wspólność ustawowa małżeńska.
Co ważne, jeśli obie strony mają problem z podziałem majątku, to sąd podejmuje za nich decyzję. Wówczas każda osoba ma prawo sprzedaży swojego udziału. W tym celu potrzebny będzie jednak wyrok rozwodowy oraz wpis w księdze wieczystej o współwłasności ułamkowej na jego podstawie.
Sprzedaż mieszkania z kredytem hipotecznym podczas rozwodu
Taka operacja jest bardzo skomplikowana. Dlaczego? W praktyce małżonkowie wspólnie zdecydowali się i podjęli zobowiązanie finansowe, za które odpowiadają w równym stopniu.
Do momentu rozwodu małżeństwo powinno więc spłacać kredyt np. po połowie i dbać o to, aby raty nadal wpływały do banku w terminie. Warto też zastanowić się, w jaki sposób najlepiej rozwiązać umowę kredytową lub dostosować ją do nowej sytuacji.
Jakie rozwiązania wchodzą w grę?
-
Dalsza spłata
Zdarza się, że byli małżonkowie decydują się na dalszą spłatę kredytu, chcąc pozostawić nieruchomość swoim dzieciom. Trzeba jednak mieć na uwadze, że jakiekolwiek opóźnienie w ratach, odbije się na zdolności kredytowej obu stron.
-
Przejęcie długu
Inną drogą jest skorzystanie z tzw. „przejęcia długu”. Rozwiązanie zostało opisane w artykułach od 519 do 526 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z nim jedno z małżonków przyjmuje na siebie całość zobowiązania. Musi się to jednak odbyć za zgodą banku oraz drugiej strony. W takiej sytuacji należy sprawdzić zdolność kredytową osoby, która przejmuje dług oraz podpisać aneks do umowy kredytowej.
-
Jedna ze stron spłaca swoją część
Jeśli jedno z małżonków posiada środki zgromadzone przed zawarciem związku, to może porozumieć się z drugą stroną o jednorazowej spłacie swojej części zobowiązania. Zależy to jednak od dobrej woli obu osób. Trzeba przy tym pamiętać o podpisaniu aneksu do umowy kredytowej, dzięki któremu takie zmiany będą możliwe.
Podatek od sprzedaży mieszkania
Jeżeli upłynęło co najmniej 5 lat od dnia nabycia nieruchomości, to nie trzeba płacić podatku od sprzedaży mieszkania po rozwodzie. Również termin rozprawy nie ma na to żadnego wpływu.
Pozbycie się nieruchomości z kredytem podczas rozwodu jest zatem bardzo trudne. Warto więc, aby małżonkowie uzgodnili jedno rozwiązanie, które przyniesie satysfakcję obu stronom. Mogą to uczynić chociażby poprzez podpisanie aneksu do umowy kredytowej.
