Wstęp
Zakup mieszkania czy domu to jedna z najważniejszych decyzji w życiu. Oprócz wyboru lokalizacji, metrażu i finansowania, kupujący muszą pamiętać o dodatkowych kosztach, które wiążą się z nabyciem nieruchomości. Jednym z ważniejszych pytań nasuwających się to Jaki jest podatek od zakupu nieruchomości, w tym przede wszystkim podatek PCC (podatek od czynności cywilnoprawnych). W artykule wyjaśniamy, jakie są aktualne przepisy w 2024 i 2025 roku, kiedy podatek należy zapłacić, a kiedy można być z niego zwolnionym.
Czym jest podatek PCC od zakupu mieszkania?
Definicja PCC
Podatek PCC (podatek od czynności cywilnoprawnych) to opłata nakładana przy zawieraniu określonych umów cywilnoprawnych – w tym umowy sprzedaży nieruchomości. Dotyczy on głównie zakupu mieszkań i domów na rynku wtórnym.
Podatek PCC a zakup mieszkania
-
Jeśli kupujesz mieszkanie z rynku wtórnego, obowiązuje Cię podatek PCC od nieruchomości w wysokości 2% od wartości rynkowej.
-
Jeżeli kupujesz mieszkanie od dewelopera (rynek pierwotny), w większości przypadków płacisz VAT (już wliczony w cenę), więc podatek PCC od zakupu mieszkania od dewelopera nie obowiązuje.
Podatek od kupna mieszkania – ile wynosi?
Podstawowa stawka
-
2% wartości nieruchomości – to standardowy podatek od kupna mieszkania, domu lub działki z rynku wtórnego.
-
Podatek naliczany jest od wartości rynkowej, a nie od ceny wpisanej w akcie notarialnym (jeśli odbiega ona od realnej wartości).
Przykład
-
Kupujesz mieszkanie za 400 000 zł.
-
PCC = 400 000 zł × 2% = 8 000 zł.
Podatek przy zakupie mieszkania z rynku wtórnego
Zakup mieszkania podlega PCC, jeśli odbywa się na rynku wtórnym. Dotyczy to transakcji:
-
mieszkania w bloku,
-
domu jednorodzinnego,
-
udziału w nieruchomości,
-
działki budowlanej.
To właśnie wtedy pojawia się podatek od czynności cywilnoprawnych – mieszkanie, czyli 2% od wartości nieruchomości.

Podatek od zakupu mieszkania od dewelopera
Rynek pierwotny a VAT
W przypadku zakupu mieszkania od dewelopera, zamiast PCC płacony jest VAT. Najczęściej wynosi on:
-
8% – dla mieszkań do 150 m² oraz domów jednorodzinnych do 300 m²,
-
23% – dla powierzchni powyżej tego limitu.
VAT jest już wliczony w cenę mieszkania, dlatego kupujący nie musi martwić się o dodatkowy podatek PCC od zakupu mieszkania od dewelopera.
PCC a pierwsze mieszkanie – kto jest zwolniony?
Od 31 sierpnia 2023 roku obowiązuje brak PCC na pierwsze mieszkanie. Oznacza to, że:
-
kupując pierwsze mieszkanie lub dom z rynku wtórnego, nie płacisz podatku PCC,
-
ulga dotyczy wyłącznie osób fizycznych, które wcześniej nie posiadały własnej nieruchomości.
Podatek PCC – pierwsze mieszkanie w praktyce
-
Jeśli to Twoja pierwsza nieruchomość → nie płacisz PCC.
-
Jeśli miałeś już mieszkanie/dom → obowiązuje standardowa stawka 2%.
Podatek od zakupu nieruchomości 2024 i 2025
Co się zmienia?
-
2024 rok – obowiązuje zwolnienie z PCC dla pierwszego mieszkania.
-
2025 rok – przepisy nadal przewidują ulgę, ale warto sprawdzać aktualne regulacje, bo podatek od kupna mieszkania 2025 może być modyfikowany przez ustawodawcę.
Kiedy nie płaci się PCC od zakupu mieszkania?
Podsumujmy sytuacje, kiedy nie płacimy PCC przy zakupie nieruchomości:
-
Zakup pierwszego mieszkania/domku – ulga wprowadzona w 2023 r.
-
Zakup mieszkania od dewelopera (VAT zamiast PCC).
-
Zakup nieruchomości w drodze dziedziczenia lub darowizny (inne przepisy podatkowe).
Podatek od kupna domu – jak wygląda?
Nie tylko mieszkania, ale również domy podlegają PCC.
-
Podatek od kupna domu z rynku wtórnego = 2% wartości.
-
Podatek od zakupu domu od dewelopera = VAT w cenie.
Sprzedajesz lub wynajmujesz mieszkanie?
Podatek od wzbogacenia przy zakupie mieszkania
W mowie potocznej wiele osób pyta o podatek od wzbogacenia mieszkania czy podatek od wzbogacenia nieruchomości. W rzeczywistości chodzi właśnie o PCC, czyli podatek od czynności cywilnoprawnych.
Kto płaci podatek od zakupu mieszkania?
Obowiązek zapłaty podatku PCC spoczywa na kupującym.
-
Sprzedający nie ponosi kosztów PCC.
-
Notariusz ma obowiązek poinformować kupującego o konieczności uiszczenia opłaty i pobrać ją w dniu podpisania aktu notarialnego.
Podatek od nabycia nieruchomości – formalności
Kiedy płacimy?
Podatek płacony jest w momencie podpisania aktu notarialnego. Notariusz nalicza PCC i przekazuje go do urzędu skarbowego.
Dokumenty
Kupujący nie musi składać osobnej deklaracji PCC-3 – obowiązek spoczywa na notariuszu.
Podatek PCC a zakup mieszkania przez spółkę
W przypadku zakupu nieruchomości przez spółkę, również obowiązuje podatek PCC nieruchomości w wysokości 2%. Ulga „pierwsze mieszkanie” nie dotyczy osób prawnych.
Podsumowanie – zakup mieszkania a podatek
Kluczowe informacje:
-
Podatek od zakupu mieszkania z rynku wtórnego = 2% wartości.
-
Podatek PCC na pierwsze mieszkanie = 0 zł (ulga).
-
Podatek od zakupu mieszkania od dewelopera – VAT w cenie.
-
Podatek od kupna domu – identyczne zasady jak przy mieszkaniu.
-
Kiedy nie płaci się PCC od zakupu mieszkania – przy pierwszej nieruchomości lub zakupie od dewelopera.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Czy kupno mieszkania wiąże się zawsze z podatkiem?
Nie – np. pierwsze mieszkanie albo zakup od dewelopera są zwolnione z PCC.
Ile wynosi podatek od kupna mieszkania 2025?
Na dzień dzisiejszy wciąż 2% wartości przy rynku wtórnym.
Czy kupując działkę budowlaną płaci się PCC?
Tak, podatek od nabycia nieruchomości (działka, mieszkanie, dom) wynosi 2% przy rynku wtórnym.
Kto nie płaci podatku PCC nieruchomości?
Osoby kupujące pierwszą nieruchomość po 31 sierpnia 2023 r.